Stały wzrost populacji wymaga od nas zwiększenia produkcji, by zaspokoić nasze potrzeby. Jednak nie tylko liczba ludzi na świecie wpływa na zużycie zasobów. To nasz konsumpcyjny styl życia jest czynnikiem determinującym to, jak wpływamy na klimat, na kondycję planety, ale też jakość życia całych społeczeństw. Czy nieustanny rozwój uratuje nas od klimatycznej katastrofy? Czy raczej nas pogrąży?
Panujący stan wyjątkowy, przymusowe siedzenie w domu i ograniczona do minimum możliwość przebywania w miejscach publicznych to realia, z którymi obecnie każdy z nas się mierzy. Pandemia wirusa SARS-Cov-2, znanego jako koronawirus, rozprzestrzeniła się w ekspresowym tempie. Wysoka gorączka, mocny kaszel, bóle mięśni i zmęczenie to objawy COVID-19. Wszyscy chcemy pozostać w zdrowiu, choć nasze zachowania bywają podszyte paniką – silną reakcją na strach przed zachorowaniem. Pod znakiem zapytania stają nasze dotychczasowe nawyki i wartości. Czy można nadal być zero waste w dobie koronawirusa? Czy jesteśmy skazani na jednorazowość i plastik, bo to jedyne sterylne rozwiązanie?
Kuchnia w kryzysie zawsze motywuje do jeszcze pełniejszego wykorzystania wszystkich produktów. Oszczędzam pieczywo, a z resztek robię chlebowy pudding. Wyciskam sok, a z wytłoczyn piekę szybkie i pyszne ciasto. A co zrobić z liśćmi kalafiora? Na nie również znalazłam dobry sposób.
Kilka tygodni temu prosiłam Was o zgłaszanie nominacji na markę, osobę, wydarzenie i inicjatywę zero waste roku 2019. Przyszło 186 odpowiedzi, a każda zawierała po kilka zgłoszeń. Nic tylko się cieszyć, że tyle u nas się dzieje w duchu ekologicznego rozwoju! Choć… pracy z wyborem tych wyjątkowych było niemało.
Wraz z Joanną Baranowską, Julią Wizowską, Agnieszką Sadowską-Konczal, Dorotą Czopyk i Januszem Mizernym skrupulatnie przeglądaliśmy wszystkie Wasze propozycje. Przy wyborze nominacji do dalszego głosowania kierowaliśmy się kilkoma aspektami, między innymi etyką działania, sposobem docierania do odbiorców, autentycznością i „własnym sposobem” na zero waste, pozytywnymi efektami działań, nawet jeśli na niewielką skalę. Na kogo będziecie głosować w formularzu – zostawiam do Waszej decyzji, natomiast niewątpliwie każda nominacja miała w sobie pozytywną iskrę działania na rzecz wprowadzania dobrych zmian w otaczającym nas świecie.
Nominacje z największą liczbą głosów otrzymają nagrodę publiczności, czyli Waszą.
W każdej kategorii grono ekspertów wyłoni trzy pierwsze miejsca, niezależne od głosowania w formularzu.
Temat pożarów w Australii paraliżuje mnie mentalnie. „Co mogę zrobić?” cały czas chodzi mi po głowie. „Jak moje decyzje mogą wpłynąć na płomienie trawiące busz Nowej Południowej Walii?” Słabo. Nie mam na to realnego wpływu.
W trakcie ostatnich kilku miesięcy, a w zasadzie ponad pół roku (pierwsze pożary zaczęły się w czerwcu 2019), spłonęło ponad 10 milionów hektarów buszu. Pożary pochłonęły 25 ofiar ludzkich (źródło) i około miliarda zwierząt (źródło), z czego 480 milionów zginęło tylko w pożarach w Nowej Południowej Walii.
Temperatura na Ziemi rośnie, ilość generowanych przez nas śmieci z roku na rok również. Codziennie docierają do nas załamujące wieści, że stan naszej planety się pogarsza – choćby aktualnie trwające pożary siejące spustoszenie w Australii, wcześniejsze pożary w puszczy amazońskiej czy blednące rafy koralowe. Gospodarki wielu krajów nadal oparte są na energii z węgla, corocznym wzroście PKB i szybkiej konsumpcji. Planeta jest w stanie wielkiego kryzysu.
Z drugiej strony, coraz więcej jest aktywistów i aktywistek, którzy swoimi codziennymi działaniami zwracają uwagę na palące nas problemy środowiskowe. Coraz częściej organizowane są wydarzenia zwracające naszą uwagę na życie w zgodzie z poszanowaniem używanych przez nas zasobów. Coraz więcej jest marek, które w swoje działania wpisują zrównoważony rozwój i gospodarkę o obiegu zamkniętym, jako element firmy zero waste. A inicjatywy oddolne związane z edukacją zero waste, informowaniem o recyklingu, nawoływaniem do rozsądnej konsumpcji i szeroko zakrojonych zmian systemowych pokazują, jak bardzo tego typu treści i działania są nam teraz potrzebne.
W tym wielkim lesie wspaniałych aktywności czas wyróżnić tych najlepszych, którzy wyjątkowo przyczyniają się do zmiany świata na lepsze. Zaczynamy nominacje do Pucharów Zero Waste 2019!
Święta to jeden z piękniejszych, ale też najbardziej stresujących okresów w roku. Ich dość sztywna forma, związane z Wigilią rytuały, świąteczne zwyczaje i utarte stereotypy rzadko dają nam swobodę na prawdziwy odpoczynek i kontakt ze sobą, mimo że wszyscy jednym głosem w święta wołamy o spokój. Psychologowie stwierdzili, że nerwy związane ze świętami są porównywalne z tymi w trakcie remontu. Jak sprawić, by mimo tylu stresorów spędzić je w miły dla nas czas, w zgodzie z własnymi przekonaniami? Święta bez spiny, czas start!
Literatura dziecięca coraz częściej zwraca się w kierunku przyrody, ekologii i obrony klimatu. Nie są to sztywniackie lektury z formułkami do wyuczenia. Nie mówi się już tylko i wyłącznie o zbieraniu śmieci w lasach (choć to nadal mocno zakorzeniony motyw). O wiele więcej pojawia się w książkach obrazków pokazujących wpływ człowieka na otaczającą go przyrodę i tego, że mamy wybór, czy będziemy postępować z szacunkiem dla innych istot, czy też nie.
Redukuj, używaj ponownie, poddawaj recyklingowi – te trzy zasady są trzonem ekonomii cyrkularnej i życia zero waste, czyli dążącego do jak najmniejszej ilości odpadów. Im mniej używam opakowań, tym lepiej dla środowiska, mniejsze dla niego obciążenie. Jeśli kupuję produkt w opakowaniu, staram się, by było wielokrotnego użytku. A gdy nie mogę go użyć ponownie, dbam o to, by nadawało się do recyklingu.
Tylko jak działa recykling? Czy wszystkie odpady jesteśmy w stanie poddać odzyskowi surowca? Które są lepsze i można je efektywnie wykorzystać, a które …gorsze, bo trudne w dalszej obróbce? Na te i inne pytania zapytałam Martę Krawczyk, Specjalistę od ecodesignu opakowań i przydatności do recyklingu, od 7 lat związaną z firmą Rekopol. Marta jest trenerką i edukatorką w zakresie segregacji i gospodarki odpadami opakowaniowymi. Mam nadzieję, że nasza rozmowa rozwieje choć część Waszych wątpliwości. Zapraszam!
„Śmieci pojawiły się na Ziemi razem z człowiekiem. Sposoby ich utylizacji znane są od kilku tysięcy lat. Dlaczego więc współcześnie mówi się, że śmieci to wielki problem?” Tak zaczyna się „Śmieciogród”, książka dla dzieci o zero waste autorstwa Oli Wołdańskiej-Płocińskiej, która swoją premierę miała 18 września. Jak rozmawiać z dziećmi o śmieciach? I czy „Śmieciogród” to miejsce, w którym mieszkamy?
Targi Zero Waste to impreza łącząca osoby zainteresowane tematem redukcji odpadów z różnych dziedzin. 11 i 12 października odbędzie się po raz pierwszy edycja poznańska. Z tej okazji przeprowadziłam wywiad z Virginie Little, współorganizatorką Targów. Od czego zaczęło się zero waste w Polsce, jak tworzyć skuteczny dialog między biznesem a strefą non-profit, jaka będzie przyszłość Polski w zakresie zarządzania odpadami – o tym i wielu innych rzeczach dowiecie się z naszej rozmowy. Zapraszam!