Jak można zrobić coś z niczego, a w zasadzie ze… śmieci? Dziś opowiem Wam, dlaczego recykling tworzyw sztucznych jest tak ważny i jak można skutecznie odzyskać plastik, wytwarzając coś zupełnie nowego, na przykład szczoteczkę do zębów.
Krótka historia plastiku
Plastik to tworzywo, w które wpisana jest swego rodzaju dychotomia. Z jednej strony jest nam potrzebny, używamy go w wielu branżach i nie wyobrażamy już sobie bez niego życia. Zobaczymy go w elementach naszego samochodu, obudowa telefonu czy komputera zrobiona jest właśnie z niego, nawet stolik w pociągu przymocowany w przedziale pociągu, którym kursuję na traksie Poznań-Warszawa jest wykonany z tworzywa sztucznego. Norma.
Z drugiej strony, lata popularyzacji plastiku sprawiły, że nasz świat został tym tworzywem – mówiąc zupełnie wprost – zalany. Mamy ogromny problem z plastikiem pływającym w morzach i oceanach, a wielkie plamy śmieci z roku na rok powiększają swoje rozmiary. Rok temu będąc na plaży na Malcie zwróciłam uwagę na ogromną ilość małych, kolorowych drobinek zmieszanych z piaskiem. Początkowo byłam pewna, że to lokalne, skruszone minerały. Jednak po bliższych oględzinach małe kamyczki okazały się wypłukanymi przez śródziemnomorskie fale kawałkami butelek po napojach i detergentach. Byłam w szoku, jak szybko i na niekorzyść zmienia się otaczający mnie świat.
Od 1950 roku, czyli od momentu popularyzacji plastiku, odzyskaliśmy tylko 9 procent całego wprowadzonego na rynek tworzywa. Obecnie używamy 20 razy więcej plastiku niż w 1964 roku, a zużycie to z roku na rok rośnie.
Dlaczego recykling ma sens
Co roku produkujemy 300 milionów ton plastiku, z czego połowa używana jest przez branżę opakowaniową. Tylko 2% opakowań wytwarzanych jest z plastiku z recyklingu.
Cała reszta zrobiona jest z czystego surowca z ropy naftowej, której zasoby powoli się kończą. Każde nowe wydobycie wiąże się z większymi kosztami finansowymi, których część ponosimy my jako podatnicy, ale też z kosztem środowiskowym. Łatwo dostępna ropa się kończy, a potentaci energetyczni eksplorują piaski roponośne, które nie dość, że mniej wydajne, to jeszcze niszczą duże obszary Ziemi.
Być może zwróciliście uwagę, że tylko 2 procent wyrobów z plastiku wykonana jest z tworzywa z recyklingu. Dlaczego tak mało? Powodów może być wiele, jak chociażby brak czystego, dobrze wyselekcjonowanego plastiku, wysokie koszty recyklingu, brak wyobraźni producentów, cały czas tani czysty surowiec czy brak wsparcia systemu odzyskiwania surowców ze strony państwa. Korzyści z recyklingu są jednak jasne: niższy koszt środowiskowy wytworzonego produktu, mniejsze zużycie wody i czystych surowców nieodnawialnych, jak wspomnianej ropy naftowej.
Na szczęście to się zmienia i są firmy, które pokazują, że można tworzyć dobrej jakości produkty z plastiku z recyklingu. Jasno informują na opakowaniach, z czego się ono składa, a nawet podają, jaki procent jakiego surowca został w nim użyty. Niektóre oznaczają na opakowaniach, do którego pojemnika wyrzucić opakowanie po użyciu. A to wszystko po to, by z jednej strony pokazać nam, konsumentom, że można zrobić pełnowartościowy i użyteczny produkt z tworzywa z obiegu wtórnego, a po drugie, by nas nauczyć, żeby takie produkty lub produkty w konkretnych opakowaniach z recyklingu właśnie wybierać. BO TO MA SENS! Na pewno większy, niż kupowanie wyrobów wytworzonych za każdym razem z nowego surowca.
Case study: Jordan Green Clean
Jakiś czas temu moją uwagę przykuła marka Jordan, ze swoją szczoteczką do zębów zrobioną z plastiku z recyklingu. Jest to o tyle innowacyjny produkt, że firma Orkla (właściciel marki) bodajże jako pierwsza stworzyła linię produktów do higieny jamy ustnej środowiskowo odpowiedzialnych, w opakowaniach z kartonu z recyklingu bez plastikowych okienek. Jak firma deklaruje,
Używając materiałów pochodzących z recyklingu, utrzymujemy wartość materiałów tak długo, jak to możliwe, biorąc udział w systemie gospodarki o obiegu zamkniętym.
I rzeczywiście, ponowne użycie surowca minimalizuje generowanie odpadów i użycie zasobów, nadając produktom i materiałom nowe życie.
Zaciekawiona produktami Jordan, postanowiłam je wypróbować.
Szczoteczka w całości wykonana jest z bezpiecznego do kontaktu z jamą ustną plastiku z recyklingu (polipropylen). Włosie szczoteczki zrobione jest z nylonu. Nylon we włóknach jest wykonany z oleju rycynowego i jest w 100% biologicznego pochodzenia. Olej rycynowy jest wydobywany z rącznika pospolitego, który jest zasobem naturalnym i odnawialnym.
Jej opakowanie składa się z papieru z recyklingu.
Użyta tu makulatura pochodzi z przemysłu papierniczego i niechcianych skrzynek handlowych. Na kartoniku przyklejona jest etykieta z papieru z certyfikatem FSC i PEFC. FSC (Forest Stewardship Council) i PEFC (Program zatwierdzania certyfikacji lasów) są międzynarodowymi organizacjami pozarządowymi, które służą promowaniu i utrzymywaniu najlepszych praktyk w zakresie zrównoważonej gospodarki leśnej. Certyfikaty te zapewniają, że surowiec drzewny wykorzystywany w produktach pochodzi z legalnych źródeł i pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony.
Klej użyty do przyklejenia etykiety zrobiony jest na bazie kauczuku i, jak zapewnia producent,
został opracowany i wyprodukowany w sposób możliwie najbardziej przyjazny dla środowiska, bez uszczerbku dla wydajności.
Szczoteczka Jordan Green Clean ma estetyczny design, a miękkie włosie, które wybrałam dla siebie, skutecznie czyści zęby chroniąc dziąsła.
Pasta do zębów ma dobry dla zdrowia skład – 98 procent składników naturalnych oraz delikatną kompozycję smakową. W środku znajdziemy mieszankę ksylitolu i fluoru oraz ekstrakt z zielonej herbaty. Tubka w 50 procentach zrobiona jest z materiału z recyklingu. I nie posiada dodatkowego kartonika, a zatem nie ma zbędnych dla nas opakowań, co jest pozytywnym przykładem dla innych marek.
Nić dentystyczna ma ciekawe, kartonowe opakowanie, czyli …zupełny brak plastiku. Na kartoniku przymocowany jest jedynie mały metalowy element do odrywania nici i jej przytrzymywania. Sama nić zrobiona jest z biomateriałów.
Do nitkowania można użyć flossera, czyli rączki do nici dentystycznej, o podobnym składzie co szczoteczka – 100 procent tworzywo plastikowe z recyklingu, a opakowanie w całości z makulatury.
Moje wrażenia na temat produktów Jordan?
Początkowo byłam sceptycznie nastawiona do szczoteczki i flossera, bo w końcu to plastik. Po dłuższym namyśle i przeanalizowaniu danych przesłanych mi przez producenta zyskałam pewność, że produkty wytworzone są z dbałością o środowisko, w innowacyjny sposób. Każde kolejne użycie tworzyw sztucznych, takie jak w szczoteczce i flosserze, to mniejsze zużycie surowców i bardziej odpowiedzialne podejście do procesów produkcji. W dodatku samo zrezygnowanie z kartonika na pastę do zębów to krok w dobrą stronę.
Zapytałam też o dalsze plany marki i wiem, że linia Green Clean to nie jest działanie jednorazowe i “promocyjne”. Firma planuje dalsze zmiany, m.in. pod koniec 2020 i na początku 2021 zrezygnować z produkcji szczoteczek dla dorosłych z pierwotnego plastiku i zastąpić go plastikiem wyłącznie z recyklingu w innych liniach produktowych. Zaraz potem, podobna zmiana czeka szczoteczki dla dzieci. A to ponoć nie koniec zielonych zachowań marki Jordan.
Jak przybliżyć nas do zwiększenia efektywności recyklingu, tak byśmy osiągnęli 50 procent w Polsce wymagane przez przepisy unijne? Chociażby takimi świadomymi zachowaniami marek, które dają szansę produktom z drugiego obiegu i się tego nie wstydzą!
Co myślicie o produktach wykonanych z recyklingu? Czy zauważacie je wokół siebie? Jakie znaczenie ma dla Was, z czego zrobiony jest produkt lub opakowanie? Dajcie znać!
Wpis powstał we współpracy z marką Jordan. Produkty tej marki można kupić w sieci sklepów Rossmann.
12 komentarzy
Jestem na tak!
1 lipca 2020 at 9:56 PMWłaśnie wymieniłam synowi szczoteczkę na tę firmy Jordan. Sobie już też kupiłam
Oby więcej takich przedsięwzięć
No pewnie! Też czekam na więcej!
2 lipca 2020 at 7:46 PMFajnie, że ceny tych produktów są na takim samym poziomie jak 'typowe’ nie z recyklingu. Niestety spotykam się czasem z tym, że produkty z surowców z recyklingu są droższe.
2 lipca 2020 at 2:24 PMNiestety nie wszystkie. Nić dentystyczna z recyklingu jest w podobnej cenie co wersja nici z nowego plastiku, ale ma tylko 30 m, a ta druga 50 m.
28 sierpnia 2021 at 8:01 AMFirma Hydrophil już od dawna ma takie szczoteczki w ofercie i pasty do zębów w tubkach wykonanych w 95% z drewna. Lepszy byłby ranking tego typu produktów, a nie pisanie o jednej marce, nie najlepszej, która za to płaci.
8 lipca 2020 at 1:22 PMA co jest w ramach tych 5%?
20 sierpnia 2020 at 2:08 PMAle czy właśnie to że są zrobione z drewna (surowiec pierwotny) nie jest szkodliwe? Bo żeby pozyskać drewno, trzeba wyciąć drzewo :-/ zgadzam się w 100% z Kasią, lepiej zająć się plastikowym bałaganem który i tak tworzymy i coś z tym próbować zrobić.
9 października 2020 at 4:26 PMjuż którąś z kolei szczoteczkę jordana używam. Jestem bardzo zadowolona. Próbowałam bambusowych – ale niestety przy zamoczeniu bambus mnie podrażniał i ranił śluzówkę. To jest dla mnie na razie optymalna alternatywa dla zwykłych szczotek.
17 lipca 2020 at 2:44 PMJa wybieram szczoteczkę elektryczna, ewentualnie z bambusa 🙂 ale pastę na pewno wypróbuję 🙂 plastikowa tubka w kartonowym lakierowanym opakowaniu to jakaś masakra.
18 sierpnia 2020 at 1:17 PMGdzie powinno się wyrzucić taką szczoteczke po zużyciu jej?
19 listopada 2020 at 8:46 PMCzy taka szczoteczka może zostać później ponownie poddana recyklingowi? Czy jest to lepszy wybór od szczoteczki bambusowej? W bambusowej bardzo boli mnie fakt, że nie da się w całości pozbyć włosia i wyrzucić go do plastiku, dlatego zdecydowałam się ostatnio na zakup właśnie tej szczoteczki z Jordana i jestem bardzo zadowolona.
20 listopada 2020 at 1:17 AMZgadzam się, że zamknięcie obiegu plastiku to bardzo dobry krok, ale nadal mamy problem z tym, że wyrażamy taka nic do odpadów zmieszanych… A nie zawsze tam trafi lub nie mamy gwarancji, że zostanie powtórnie przetworzona. Trzeba szukać materiałów biodegradowalnych lub nawijać nić w sklepie z jakiegoś dyspensera 😉 jak to można zrobić ze spożywczymi artykułami sypkimi.
28 sierpnia 2021 at 8:05 AM