Dlaczego poświęcałam swój wolny czas, żeby postawić Giveboxa? Jakie wartości reprezentuje on dla mnie? I dlaczego w projekt wspólnej szafy zaangażowało się więcej osób, nie mając z tego żadnej finansowej korzyści?

Książkowa motywacja

Psychologowie i socjologowie od dziesięcioleci badają wpływ wynagrodzenia na motywację osób do wykonywania zadań, tak by osiągnąć jak największy stopień efektywności w pracy. Standardowym twierdzeniem i metodą używaną w większości firm jest: im wyższa płaca, tym większa motywacja do dobrej pracy.

Okazuje się, że takie twierdzenie jest prawidłowe, jeśli brane są pod uwagę zadania wymagające pracy fizycznej, prostych czynności mechanicznych nieangażujących zdolności kognitywnych. Im wyższe wynagrodzenie, im wyższy bonus, tym lepiej wykonane zadanie.

Zupełnie inaczej wygląda to w sytuacji, gdy mamy do czynienia z bardziej złożonymi zadaniami, wymagającymi zaangażowania mózgu, zdolności poznawczych i kreatywności. Im bardziej zaawansowany cel, tym mniej przy motywacji liczy się wynagrodzenie finansowe. Lub inaczej: przy bonusie oferowanym za wykonanie pracy wymagającej kreatywności rezultaty są gorsze niż przy jego braku.

Co nas motywuje naprawdę

Te zaskakujące wyniki badań doprowadziły do następujących wniosków. Każdy człowiek potrzebuje trzech rzeczy jeśli chodzi o motywację do wykonywania zadania:

1. Autonomia
2. Doskonalenie się
3. Cel

Autonomia daje nam poczucie sprawczości i kontrolowania własnych działań. Nadajemy im kierunek w niczym nie ograniczony sposób bez poczucia związania się formalnie z nadrzędnymi uwarunkowaniami.

Potrzebujemy umożliwienia własnego rozwoju, by mieć poczucie sensu w angażowanie się w konkretne działania. Doskonalenie się w podejmowanych przez nas zajęciach zaspokaja potrzebę stawania się lepszym człowiekiem, poszerzania wiedzy i umiejętności.

Cel nadaje znaczenie naszym działaniom. Uczestnicząc w projekcie lub przedsięwzięciu musimy widzieć jego sens, z którym się identyfikujemy, który jest zgodny z naszymi wartościami i przekonaniami.

Magda Koczewska, projektantka, studenta poznańskiego UAP, wyznaje:

W tworzenie giveboxa zaagażowałam się, ponieważ utożsamiam się z ideą dzielenia się, a także jednoczesną dbałością o swoją przestrzeń poprzez rezygnację z rzeczy niepotrzebnych.

Autonomia, doskonalenie się i cel stały się tłem przedsięwzięcia o nazwie Givebox. Dzięki temu, że zaangażowanie było dobrowolne, uczestnicy mieli możliwość rozwoju w nowych dla nich obszarach, a działaniom przyświecał jeden wspólny cel, z którym się wszyscy identyfikowali, projekt zakończył się powodzeniem i zrealizował w postaci obecnie działającej szafy.

Problem z darmową pracą

Na forach internetowych i w grupach wsparcia dla blogerów często trafiam na treści o bezsensie darmowej pracy w stylu dziś nie ma nic za darmo, a pytanie o bezpłatną pomoc jest odczytywane jako potwarz dla zarabiających profesjonalistów. Według mnie osoba, która wartości materialne stawia najwyżej w życiowej hierarchii, ma nieprzemyślane życiowe cele. Posiadanie pieniędzy tylko dla ich posiadania nie przekłada się na dobrobyt i poczucie szczęścia. Inaczej jest z działaniem nakierowanym na spełnienie marzenia lub celu.

W zupełności jestem w stanie angażować się w akcje, które nie przynoszą mi wymiernych profitów, o ile mam poczucie autonomii, rozwoju i podążania w kierunku celu, który jest dla mnie ważny.

Wolontariat i wszelka działalność nie dla zysku ma jeszcze jeden ważny wymiar. Zdobyte umiejętności, znajomości i doświadczenie przydają się w przyszłym życiu w najmniej oczekiwanym momencie, choćby w trakcie szukania pracy. Niektórzy pracodawcy wolą postawić na osoby, które bezinteresownie angażowały się w ciekawe projekty, działały na rzecz lokalnej społeczności i pomagały innym, bo wpisuje się to w wartości, którymi kieruje się firma (Marek Śliboda mówił o tym na TEDx Poznań 2015). Nawet, jeśli Twoim marzeniem jest zarabianie grubych pieniędzy po to, żeby zjeździć świat dookoła, w jednej chwili okaże się, że doświadczenie zdobyte wcześniej pozwala Ci rozwinąć skrzydła.

Givebox jak na razie nauczył mnie współpracy, zarządzania innym projektem niż zawodowy, obdarowywania innych zaufaniem i dzielenia się odpowiedzialnością. To na razie, a co będzie za kilka miesięcy?

Więcej o motywacji

Więcej o czynnikach motywujących nas do lepszego działania zobaczycie w filmie Dana Pinka, jednego z najpopularniejszych mówców motywacyjnych na świecie, którego miałam szczęście zobaczyć i usłyszeć na żywo.

Więcej o psychologii finansów

O psychologii pieniądza i materializmie koniecznie zobaczcie ciekawy wpis na blogu Andrzeja Tucholskiego, gdzie przedstawiony jest wywiad z prof. Agatą Gąsiorowską z SWPS. Jego cykl „Można!” motywuje do brania życia we własne ręce i dokonywania świadomych wyborów, nie tylko konsumenckich.

Więcej o Jeżyckiej Szafie

A jeśli Wam jeszcze mało, zachęcam do obejrzenia filmowego materiału z poniedziałkowej audycji porannej w telewizji WTK, w której wraz z Bartkiem opowiadamy o idei Giveboxa. Padną tam słowa, że Givebox to nie tylko realne miejsce, mebel, do którego można przynieść niepotrzebne nam rzeczy, ale społeczność pracująca nad szerzeniem zasady wzajemnego zaufania.

Jestem ciekawa, jakie są Wasze doświadczenia z pracą za darmo. Czy motywacja wówczas wzrasta i jesteście zadowoleni z efektów, czy obserwujecie przeciwną tendencję?